روش‌شناسی پاسخگویی به نظریۀ تنافی ادلۀ عصمت انبیا با ظاهر آیات قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

عصمت انبیا ازجمله باورهای بنیادین مسلمین است. از نظر شیعه انبیا از هر گناهی کبیره، صغیره، گناه در خلوت و علنی، اشتباه و هر لغزشی که موجب ترک اعتماد انسان به نبی شود، معصوم هستند. عالمان شیعه برای این مهم به دلیل اعتماد تمسک جسته‌اند.ایشان بر این باورند که دلیل اعتماد با تقریرات مختلفش توان اثبات ادعای عصمت به تمام مصادیقش را دارد. اماشیعه برای اثبات عصمت، باید تناقض بین ادله و آیات قرآن که به نوعی دال بر عدم عصمت انبیا می‌باشد را حل کند. این مقاله با روش تحلیلی تفسیری علاوه‌بر ارائه شیوه صحیح پاسخگویی به تناقض مذکور (= استفاده از روایات و تفسیر قرآن به قرآن و عقل) جواب مقاله‌ای که روش ترک‌أولی در جواب‌گویی به این تناقض را کافی ندانسته را نیز بررسی کرده است وبه این نتیجه رسیده است که نویسندۀ مقاله مذکور برداشت صحیحی از ترک‌أولی نداشته است، چراکه وی ترک‌أولی را ترک فعل خوب می‌داند و ترک فعل خوب از انبیا شایسته نیست؛ درحالی‌که فعل آدم(علیه السلام) را می‌توان به گناه تکوینی تفسیر کرد ونه ترک‌أولی، ازاین‌رو استدلال‌های وی نیز صائب به نظر نمی‌رسد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation the Methodology of responding to the theory of the contradiction between the evidences of the infallibility of the prophets and the appearance meanings of the verses of the Holy Quran

چکیده [English]

The infallibility of the prophets is one of the fundamental beliefs in Islam and among Muslims. According to Shiite beliefs, the prophets are innocent of any sin (major, minor, in private, public, wrong and in general any slip) that causes a person to lose trust in the Holy Prophet (PBUH (. Shiite scholars have relied on the "trust" concept to explain this important opinion. They believe that the reason for "trust" (with various interpretations) has the proper ability to explain the claim of infallibility in all its instances. But also, in order to elucidate the "infallibility of the Infallibles", the Shiites must also resolve the contradiction between the rational arguments and the appearances of the verses of the Qur'an, which in a way indicate the infallibility of the some prophets.

This article examines the issue using the narrations of the Ahl al-Bayt and the analytical method of interpreting the verses of the Holy Quran by other verses, as well as the rational scheme in responding to the mentioned contradiction. This study also analyzes the argument of another article that bases its explanation on the concept of “failure to do the better”. As a result, it seems that the author of the mentioned article did not have a correct understanding of the “failure to do the better”, because he considered the “failure to do the better” to be equivalent to omitting a highly regarded deed, while “failure to do the better” from the prophets is not appropriate. Nevertheless, the action of Prophet Adam (pbuh) can also be interpreted as a formative sin and not the “failure to do the better”.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Infallibility
  • First Abandonment
  • Prophets' Errors
  • contradiction
  1. ابن‌‌فارس، ابوالحسن احمد‌بن‌زکریا، معجم مقاییس اللغة، مصر: شرکة مکتبة و مطبعة مصطفی البابی الحلبی و اولاده، 1391ق.
  2. ابن‌‏منظور، ابوالفضل، جمال‌الدین محمد‌بن‌مکرم، لسان العرب، بیروت: دار‌الفکر، 1375ق.
  3. ایجی، عضدالدین میرسیدشریف، شرح المواقف، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1419ق.
  4. بیهقی، احمدبن‌حسین، السنن الکبری، بیروت: دارالکتب العلمیة، 1424ق.
  5. تمیمی، محمد‌بن‌حبان، صحیح ابن‌حبان، بیروت: مؤسسة الرسالة، 1414ق.
  6. جوهری، اسماعیل‌بن‌حماد، الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربیة، مصر: دارالکتاب العربی، 1986م.
  7. حاکم‌نیشابوری، ابوعبدالله، المستدرک على الصحیحین، تحقیق: یوسف عبدالرحمن المرعشلی، بیروت: [بی‌نا]، [بی‌تا].
  8. حسینی‌تهرانی، سیدهاشم، توضیح المراد، تهران: مفید، 1365.
  9. حویزی، عبدعلی‌بن‌جمعه، نور الثقلین، قم: اسماعلیان، 1415ق.
  10. سبحانی‌تبریزی، جعفر، عصمة الانبیاء فی القرآن الکریم، قم: مؤسسۀ امام‌صادق(علیه السلام)، 1420ق.
  11. ــــــــــــــ، منشور جاوید، قم: مؤسسۀ امام‌صادق(علیه السلام)، 1383.
  12. سیدمرتضی، ابوالقاسم علی‌بن‌حسین شریف موسوی، (علم‌الهدی، شریف‌مرتضی) رسائل الشریف المرتضی، قم: دارالقرآن، 1405ق.
  13. سیوطى، جلال‌الدین عبدالرحمن‌بن‌ابى‏بکر، الدر المنثور فى التفسیر بالماثور، قم: کتابخانۀ ‌عمومى حضرت ‌آیت‌الله‌العظمى مرعشى‌نجفى، 1404ق.
  14. شبر، عبدلله، حق الیقین فی معرفه اصول الدین، قم: انوار الهدی، 1424ق؛
  15. شیخ‌طوسی، خواجه نصیرالدین محمد‌بن‌حسن، تلخیص المحصل، رسالة الإمامة، بیروت: دارالاضواء، 1405ق.
  16. ــــــــــــــ، تلخیص المحصل، تهران، مؤسسۀ مطالعات اسلامی مک گیل، 1359.
  17. شیخ‌مفید، محمدبن‌محمد، اوائل المقالات فی المذاهب و المختارات، تهران: مؤسسۀ مطالعات اسلامی، 1372.
  18. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فى تفسیر القرآن، ترجمۀ محمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1374.
  19. طبرانی، سلیمان‌بن‌احمد، المعجم الکبیر، بیروت: داراحیاءالتراث العربی، 1406ق.
  20. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تهران: المکتبة المرتضویة، 1375.
  21. علامۀحلی، ابومنصور حسن‌بن‌یوسف‌، الباب الحادی عشر، تهران: مؤسسۀ مطالعات اسلامی، 1365.
  22. فخررازی، محمدبن‌عمر، محصل افکار المتقدمین و المتأخرین من العلماء و الحکماء و المتکلمین، مصر: مکتبة الکلیات الأزهریه، [بی‌تا].
  23. فراهیدى، ابوعبدالرحمن خلیل‌بن‌احمد، کتاب العین، بیروت: منشورات الأعلمی للمطبوعات، 1408ق.
  24. کلینی، محمدبن‌یعقوب، الکافی، قم: مؤسسۀ علمی فرهنگی، دارالحدیث، 1387.
  25. مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار(علیهم السلام)، چاپ‌سوم، بیروت: دارإحیاء التراث العربی، 1403ق.
  26. مکارم‌شیرازی، ناصر، پیام قرآن، تهران: دارالکتب الإسلامیة، 1386.
  27. ــــــــــــــ، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الإسلامیة، 1374.
  28. همدانی‌معتزلی، قاضی عبدالجبار‌بن‌احمد، متشابه القرآن، قاهره: مکتبة دارالتراث، [بی‌تا].