تـوهین به مـقدسات از منظر ادیـان ابـراهیمی و نـظام‌هـای حقوقی غربی

نویسنده

چکیده

در تاریخ ادیان ابراهیمی و در کتب مقدس این سه دین، اشاره‌های متعددی در محکومیت توهین به مقدسات مشاهده می‌شود. در عهد عتیق بیشترین تحذیرها نسبت به بی‌احترامی به یهوه است. در عهد جدید نیز توهین به عیسی‌مسیح، روح‌القدس و مریم به‌عنوان مادر خدا، بیش از دیگر آموزه‌ها منع شده است. دایرۀ مقدسات در اسلام از دو دین دیگر جامع‌‌تر است و بر خلاف نگاه انحصاری دو دین دیگر، توهین به مقدسات ادیان دیگر را نیز جرم دانسته و مشمول مجازات می‌‌داند؛ همین رویه در نظام حقوقی اسلامی و کشورهای اسلامی وجود دارد و مقدسات الهی دیگر ادیان نیز محترم شمرده می‌‌شود. حال آنکه در نظام حقوقی کامن لا (common law)، به‌عنوان سرآمد نظام‌های حقوقی غربی، تنها توهین به مقدسات دین مسیحی جرم‌انگاری شده است و البته همین میزان هم در اغلب کشورهای غربی ازجمله انگلستان، آمریکا، اسکاتلند و... ملغی شده است. این مقاله با روش تحلیل محتوا به بررسی این موضوع در متن مقدس و سیرۀ سه دین یهودیت، مسیحیت و اسلام پرداخته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Insulting the sacred from the perspective of the Abrahamic religions and Western legal systems

چکیده [English]

In the history of the Abrahamic religions as well as in the Holy Scriptures, there are numerous statements and allusions to condemnation blasphemy. In the Old Testament, there are many hints and warnings of disrespect to “Yahweh”.
In the New Testament and the Christian tradition, the insult to "Jesus Christ", "Holy Spirit" and “Holy Mary" as the Mother of God has been considered more than other concepts. In Islam, the field of sanctities is more comprehensive than the other two religions, and contrary to the exclusive view of the other two religions, insulting the sanctities of other religions is also a crime and punishable. The same approach exists in the Islamic legal system. Islamic countries and the divine sanctities of other religions are also respected. Whereas in the common law system, as the forerunner of Western legal systems, only insulting the sanctities of the Christian religion has been criminalized. Of course, the same consideration has been canceled in most Western countries, including the United Kingdom, the United States, Scotland, and so on. This study has evaluated this issue in the Holy Scriptures and the biographies of the three religions of Judaism, Christianity and Islam by means of content analysis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Blasphemy
  • Abrahamic Religions
  • Bible
  • Legal system
  1.  الف) فارسی

    قرآن‌کریم

    کتاب مقدس

    1. آرتور، جان مک، تفسیر عهد جدید، ترجمۀ و نشر توسط سازمان Grace to you، [بی‌جا]، 2007م
    2. ابن‌‏بابویه قمی، محمد‌بن‌علی (شیخ‌صدوق)، علل الشرایع، قم: مکتبة الداوری، 1418ق.
    3. ابن‌‏قدامه، عبدالله، المغنی، بیروت: دارالفکر، ‌‏ 1405ق.
    4. ابن‌‏منظور، ابی‌الفضل جمال‌الدین محمد‌بن‌مکرم، لسان العرب، چاپ‌سوم، بیروت: دار‌صادر، 1414ق.
    5. ابوالمکارم ابن‌‏زهره، حمزه‌بن علی‌، غنیه النزوع إلی علمی الاصول و الفروع، قم: مؤسسه امام‌صادق(ع)، ‌‏ 1417ق.
    6. ابوصلاح حلبی، تقی الدین، الکافی فی الفقه، قم: بوستان کتاب قم، 1387.
    7. اُگریدى، جوان، مسیحیت و بدعت‌ها، ترجمۀ عبدالرحیم سلیمانى اردستانى، قم: نشر طه، 1377.
    8. الیاده، میرچا، آیین گنوسى و مانوى، ترجمۀ ابوالقاسم اسمعیل‌پور، تهران: فکر روز، 1373.
    9. انوری، حسن، فرهنگ بزرگ سخن، تهران: نشر مهارت، ‌‏ 1381.
    10. بکراش، دبورا، تفتیش عقاید، ترجمۀ مهدى حقیقت‌خواه، تهران: ققنوس، 1383.
    11. حسینی‌دشتی، سید‌مصطفی، معارف و معاریف دایرة المعارف جامع اسلامی، قم: مؤسسۀ فرهنگی آرایه، 1415ق.
    12. خوری‌شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، بیروت: مطبعة مرسلی الیسوعیه، 1884م.
    13. دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، تهران: دانشگاه تهران، 1377.
    14. دورانت، ویل، تاریخ تمدن، ترجمۀ ابوالقاسم طاهرى و دیگران، چاپ‌هشتم، تهران: علمى و فرهنگى، 1381.
    15. راغب‌اصفهانی، ابی‌قاسم حسین‌بن‌محمد بن المفضل، المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دار‌العلم ـ دار‌الشامیه، 1412ق.
    16. زمخشری جارالله ابی‌قاسم محمود‌بن‌عمر، اساس البلاغة، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، ‌‏ [بی‌تا].
    17. زیبایى‌نژاد، محمدرضا، مسیحیت‌شناسى مقایسه‌اى، چاپ‌دوم، تهران: سروش، 1384.
    18. شهیدثانی، زین‌الدین‌بن‌علی، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، قم: دارالهادی للمطبوعات، 1403ق.
    19. شهیدثانی، زین‌الدین‌بن‌علی، مسالک الأفهام فی شرح شرائع الإسلام، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیه، 1415ق.
    20. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین و مطلع النیرین، چاپ‌سوم، تهران: کتاب‌فروشی مرتضوی، 1416ق.
    21. علم‌الهدی، سید‌مرتضی، الانتصار، قم: مؤسسة النشر الإسلامی، 1415ق.
    22. عمید، حسن، فرهنگ فارسی، تهران: امیرکبیر، ‌‏ 1363.
    23. فراهیدی، ابی‌عبدالرحمن الخلیل‌بن‌احمد، العین، قم: دارالهجره، چاپ‌دوم، 1410ق.
    24. فلاورز، سارا، اصلاحات، ترجمۀ رضا یاسایی، چاپ‌سوم، تهران: نشر ققنوس، 1384.
    25. قرطبی، یوسف‌بن‌‏عبدالله، الکافی، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1407ق.
    26. گلدوزیان، ایرج، حقوق جزای اختصاصی، چاپ‌هفتم، تهران: دانشگاه تهران، 1387.
    27. لون وان، انگیزیسیون، تفتیش عقاید، ترجمۀ غلامرضا سعیدى، تهران: مکتب تشیع، 1354.
    28. لین، تونى، تاریخ تفکر مسیحى، ترجمۀ روبرت آسریان، تهران: فروزان، 1380.
    29. مارتینلى، فرانکو، تاریخ تفتیش عقاید تاریخ سفاکى‌ها، شکنجه‌ها و سادیسم‌ها، ترجمۀ ابراهیم صدقیانى، تهران: جهان‌رایانه امین، 1378.
    30. م‍ت‍ق‍ی‌هندی‌، ع‍ل‍ی‌‌بن‌ح‍س‍ام‌ال‍دین، کنز العمّال ف‍ی‌ س‍ن‍ن ‌‌الاق‍وال‌ و‌الاف‍ع‍ال‌، بیروت: مؤسس‍ه‌ ال‍رس‍ال‍ه‌‏‫، ۱۴۱۳ق‌.
    31. مجدیوسفی، زین‌الدین‌ابی‌علی، کشف الرموز فی شرح المختصر النافع، چاپ‌سوم، قم: مؤسسه النشر الإسلامی، 1417ق.
    32. مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، تهران: دارالکتب الإسلامیه، 1435ق.
    33. محمدیان، محی‌الدین و محمد هویدی، تفسیر معین، ترجمۀ مختار محمدیان، قم: منادی‌تربیت، 1398.
    34. مقدس‌اردبیلی‌‏، ملااحمد، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، قم: مؤسسة النشر الإسلامی، ‌‏ 1416ق.
    35. مقدسی، عبدالرحمن‌بن محمد، الشرح الکبیر على متن المقنع، بیروت: دارالکتاب العربی، [بی‌تا].
    36. مک‌گراث، آلیستر، درسنامه الهیات مسیحى، ترجمۀ بهروز حدادى، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، 1384.
    37. موسوی‌بجنوردی، سید‌حسن، القواعد الفقهیه، چاپ‌دوم، قم: اسماعیلیان، 1410ق.
    38. مولند، اینار، جهان مسیحیت، ترجمۀ محمدباقر انصارى و مسیح مهاجرى، چاپ‌دوم، تهران: امیرکبیر، 1381.
    39. ناس، جان بایر، تاریخ جامع ادیان، ترجمۀ على‌اصغر حکمت، ویرایش پرویز تابکى، چاپ‌شانزدهم، تهران: علمى و فرهنگى، 1385.
    40. هادی، یحیی‌بن‌حسین، الاحکام فی الحلال و الحرام، صعده: مکتبة التراث الإسلامی، 1424ق.
    41. وان‌وورست، رابرت اى، مسیحیت از لابه‌لاى متون، ترجمۀ جواد باغبانى و عباس رسول‌زاده، قم: مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام‌خمینى(ره)، 1384.
    42. وایت، مایکل، پاپ و مرد مرتد، ترجمۀ فروغ پور یاوری، تهران: ثالث، 1397.
    43. ویور، مری‌جو، درآمدى بر مسیحیت، ترجمۀ حسن قنبرى، قم: مرکز مطالعات تحقیقات ادیان و مذاهب، 1381.