مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات ـ حوزههای علمیهفصلنامه علمی تخصصی پاسخ2821-095672520220321ظرفیتها و مسئول و مسئولیتهای حوزههایعلمیهدر پاسخگو در پاسخگوییبه شبها به شبهات712151410FAJournal Article20220325متن پیشرو سخنان حضرت آیتالله سیدهاشم حسینیبوشهری، رئیس شورایعالی جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، دبیر شورایعالی حوزههای علمیه و عضو مجلس خبرگان رهبری است که در مراسم رونمایی از سه درگاه جدید وبگاه «ویکیپاسخ» تحت عنوان: امامحسین(ع)، مهدویت(عج) و حکومتدینی در جمع رئیس، معاونان و مدیران مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات ـ حوزههای علمیه ایراد شده است. ایشان در اسفندماه 1400 و در آستانۀ عید سعید مبعث در سخنانی ضمن تقدیر و تشکر از فعالیتهای مرکز به مهمترین ظرفیتها و مسئولیتهای حوزههای علمیه در پاسخگویی به شبهات اشاره کردند.https://www.pasokhmag.ir/article_151410_4f7fa4456e0ebe5a8fa9c3e8da725982.pdfمرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات ـ حوزههای علمیهفصلنامه علمی تخصصی پاسخ2821-095672520220321بررسی و نقد برخی از شبهات تنافی عملکرد حضرت فاطمه(س) با عصمت ایشان1332151414FAمحمود امیریانفاطمه برمرJournal Article20220325مسئلۀ عصمت یکی از مهمترین مؤلفهها در عرصۀ هدایتگری به شمار میآید. مذهب شیعه همانطور که قائل به عصمت انبیا و ائمۀ اطهار(ع) است به عصمت حضـرت فاطمه(س) نیز باور دارد؛ متأسفانه بر اثر رخدادهایی که بعد از رحلت پیامبراعظم(ص) پدید آمد، مسیر امامت منحرف شد. برخی از دیرباز نسبت به عصمت ائمه(ع) و حضـرت فاطمه(س) شبهاتی را وارد کردهاند. ازجمله گزارشهایی که منشأ این شبهه شده میتوان به این موارد اشاره کرد: «حضرت زهرا(س) هنگامی که امامﺣﺴﻴﻦ(ع) را باردار بود و نیز موقع تولدش از طفل درونش ابراز کراهت داشت»، «رابطۀ عاشقانهای که بین حضـرت علی و فاطمه(س) بیان میشود، واقعیت نداشته؛ بلکه آنها نیز همانند دیگر انسانها باهم اختلافاتی داشتند»، «زهرا(س) بهخاطر ویژگیهای منحصربهفرد علی8، رضایت و علاقهای به ازدواج با ایشان نداشت». این پژوهش بهصورت توصیفی ـ تحلیلی به بررسی این شبهات پرداخته و با بررسیهای سندی و دلالی روایات به این نتیجه دستیافته که برخی از این روایات از لحاظ سندی ضعیف بوده و نیز دلالتی بر نفی عصمت حضـرت فاطمه(س) ندارند.https://www.pasokhmag.ir/article_151414_63f51a97f2a3f5978bd7670fa6d655a6.pdfمرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات ـ حوزههای علمیهفصلنامه علمی تخصصی پاسخ2821-095672520220414بررسی آسیبهای اخلاقی و فرهنگی آپارتماننشینی، با نگرش به آموزههای اسلامی3364151422FAمحمدمهدی خوشقلبJournal Article20220325پیشرفتگیهای زندگی امروزی، گسترش شهرنشینی و افزایش شتابان جمعیت شهری باعث گسترش روزافزون بلندمرتبهسازی و آپارتماننشینی شده است. پژوهش حاضر، با روش توصیفی ـ تحلیلی و باهدف بررسی و تبیین آسیبهای اخلاقی و فرهنگی آپارتماننشینی در ایران، با رویکردی «بنیادی» شکل گرفت؛ پس از توصیف و تحلیل دادهها و برخی گزارشها از تجربیات افرادی که آپارتماننشینی را تجربه کردهاند، روشن شد که آپارتماننشینی به سبک امروزیِ آن در ایران، گذشته از برخی مزیّتها، آسیبهای اخلاقی و فرهنگیِ نهان و آشکاری نیز به همراه دارد؛ برایناساس آسیبهایی همچون: «ایجاد محدودیت در روابط جنسی همسران»، «پایمال شدن برخی حقوق کودکان»، «پایمال شدن برخی حقوق معلولان و سالمندان»، «چالشها و آسیبهای ناشی از ازدحام جمعیت»، «کاهش پیوندهای خویشاوندی و اجتماعی»، «بروز انواع آزار و اذیتها»، «بروز زمینههای کاهش حیا»، «کاهش تعاملات همسایگی»، «رنجهای روانی و جسمیِ ناشی از عدم اشراف بر محیط» در آپارتماننشینی دیده شد. در این پژوهش به بررسی و تبیین این آسیبها با تطبیق بر آیات قرآن کریم و روایات اهلبیت8 پرداخته شده است.https://www.pasokhmag.ir/article_151422_aec7f97702d159ece64e1e61d7df5ed4.pdfمرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات ـ حوزههای علمیهفصلنامه علمی تخصصی پاسخ2821-095672520220414تبیین ضرورت اجتماعی ـ فرهنگی نهاد مسجد؛ بازخوانی کارکردها و کارویژهها6582151423FAاحمدرضا فامیل دردشتیرمضانعلی حسنیJournal Article20220325مسجد بهعنوان جایگاه عبادت مسلمانان، یکی از نهادهای مهم اسلامی است. مسجد در دوران پیامبر(ص) و چند دهه پس از رحلت ایشان، همواره پایگاه مهم معنوی، سیاسی و اجتماعی جامعۀ مسلمانان بوده است. فاصله زمانی و مکانی با منشأ نخستین اسلام، آرامآرام هویت و کارکرد مسجد را دستخوش تغییروتحول کرده است به طوری که امروزه مساجد غالباً چهرۀ کلیشهای از دینداری مناسکی به خود گرفته است؛ ازاینرو برخی از اسلامستیزان و مخالفان دین، با انگشت نهادن بر برخی از آسیبها و نقاط ضعف مساجد کنونی، درصدد القای ضروری نبودن این نهاد مهم دینیاند. در این پژوهش با تحلیل تاریخی، فلسفی، روانشناختی و جامعهشناختی نهاد مسجد، مهمترین نقاط قوت و کارویژههای برجسته و منحصربهفرد مسجد تبیین شده است. علاوه بر این به برخی از آسیبهای موجود، علل پیدایش و راهکارهای برونرفت از این آسیبها اشاره شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی بوده و گردآوری دادهها با روش کتابخانهای انجام گرفته است.https://www.pasokhmag.ir/article_151423_565ffda9ba6d1f1ae2e66a4bc201d417.pdfمرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات ـ حوزههای علمیهفصلنامه علمی تخصصی پاسخ2821-095672520220409نقد شبهۀ محدودیت ارادۀ فرزندان در آموزههای تربیتی اسلام83101151427FAهمایون سراقیمحمدمهدی صفورایی پاریزیJournal Article20220325اسلام داشتن ارادۀ آزاد، اختیار و حق انتخاب را نه تنها یک حق؛ بلکه اساس تکامل انسان میداند؛ با وجود این برخی درصدد القای این شبهه هستند که آموزههای تربیتی اسلام ارادۀ آزاد، اختیار و حق انتخاب انسان را محدود میسازد. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی درصدد است با ارائۀ آموزههای تربیتی اسلام به شبهات مطرح دراینزمینه پاسخ دهد. نتایج پژوهش نشان میدهد که اسلام در نظام تربیتی خود همچون تمامی نظریات دیگر ازجمله اندیشههای بیدینی و ضد دینی که در راستای تحقق بخشیدن به اهداف خود درتلاشاند، اهدافی دارد و در این راستا از روشهای مختلف بهره میگیرد؛ در عین حال روشهای تربیتی اسلام نه تنها با ارادۀ آزاد، اختیار و حق انتخاب انسانها منافاتی ندارد و محدودکننده آن نیست؛ بلکه در اندیشۀ تربیتی اسلام، آزادی و انتخاب اساس تکامل بوده و دستیابی به اهداف تربیتی در سایۀ انتخاب آگاهانه امکانپذیر است.https://www.pasokhmag.ir/article_151427_eeeeffa7cf458ad0d2cc2310acd3e9fd.pdfمرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات ـ حوزههای علمیهفصلنامه علمی تخصصی پاسخ2821-095672520220414بررسی شبهۀ انتساب ترور مخالفان به پیامبراعظم(ص)103121151429FAسیدمحسن شریفیJournal Article20220325پیامبراعظم(ص) بهعنوان آخرین فرستادۀ الهی، رحمتی برای تمام جهانیان محسوب میشود به طوری که صفت مهربانی و دلسوزیاش بر تمام ویژگیهای دیگر ایشان غلبه دارد. از منظر آن حضرت همۀ انسانها دارای جان و نفس محترم هستند و نمیتوان آنها را از بین برد؛ چنانکه در رفتار و سیرۀ عملی آن حضرت نیز این شیوه بهروشنی دیده میشود. برخی با استناد به گزارشهای ضعیف و غیرقابلاعتماد در تلاشاند کشتهشدن برخی مخالفان و معاندان آن حضرت را با شیوۀ ترور منطبق بدانند. این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی بیانگر این است که علاوه بر اینکه اینگونه گزارشها از لحاظ سندی ضعیف و غیرقابلاعتماد هستند، در متن آنها شواهدی یافت میشود که نشان میدهد، کشتهشدن آنان بههیچوجه مصداق ترور به مفهوم امروزی نیست و سیرۀ نبوی همواره بر مدارا و مهربانی با مخالفان استوار بوده و پیامبراعظم(ص) تا حد امکان با دشمنان پیکار و مبارزه نمیکردند.https://www.pasokhmag.ir/article_151429_bbb00d4d72fd1d5b8491b4c5a1671c65.pdfمرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات ـ حوزههای علمیهفصلنامه علمی تخصصی پاسخ2821-095672520220409تجربههای نزدیک به مرگ / نشست علمی123147151431FAرضا محمدیشاهرودیمحمدجواد رودگرJournal Article20220325یکی از موضوعات مهمی که در کنار باور به توحید و نبوت از اصول دین بوده و نقش و آثار تربیتی بسیاری در میان مردم دارد، اصل معاد است؛ ازاینرو جایگاه خاصی در میان مربیان و مبلغان دینی و همچنین در میان آموزههای دینی دارد؛ بههمیندلیل نیز مباحث مرتبط با معاد نیز اهمیت ویژهای پیدا میکنند. ازآنجمله موضوع تجربههای دینی است، گرچه این بحث پیشینهای طولانی دارد و بهطور پراکنده در کتابهای اعتقادی و اخلاقی مطرح شده است؛ اما امروزه به دلیل وجود وسایل ارتباطجمعی متعدد و فراوان و فضاهای تبلیغاتی آسان و دامنهدار رسانهای و مجازی، جایگاه ویژهای پیدا کرده است و پیش از اینکه توجه مسلمانان را به خود جلب کند، موردتوجه غربیها بوده است.https://www.pasokhmag.ir/article_151431_e3583441303407cd98883e8fe89b8154.pdfمرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات ـ حوزههای علمیهفصلنامه علمی تخصصی پاسخ2821-095672520220409پاسخ به پرسشها و شبهات منتخب149173151432FAJournal Article20220325فصلنامۀ پاسخ باتوجهبه رسالت مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات ـ حوزههای علمیه بر آن است تا یک بخش از نشـریه را به درج تعدادی از پرسشها و شبهات مطرح در موضوعات مختلف که در گروههای علمی این مرکز بررسی و پاسخ داده شده اختصاص دهد. در این بخش بهاختصار حاصل برخی از این پژوهشها برای استفاده پژوهشگران محترم و مخاطبان عزیز نشریۀ پاسخ ارائه میگردد.https://www.pasokhmag.ir/article_151432_8daa51b55b29932577c2a1b90a135081.pdf